11 november 2011 Pervijze - Wereldoorlog I in de Westhoek

Meldingsformulier

Je was erbij / You were there

11 november 2011 - Pervijze - 11/11/2011

Hieronder een reeks foto's van de herdenking van de wapenstilstand te Pervijze op vrijdag 11 november 2011.

Mistig en koud 's morgens vroeg.

R- 05

Priester Philippe Vindevogel droeg de mis op.

R- 17

Toespraak door Roger Riekaerts namens NSB Pervijze

R- 19

Gelegenheids “Eerste lezing“ 11/11/ 2011

Geachte aanwezigen, beste vrienden,

We bevinden ons hier in ons dorpje Pervyse, een liefelijk dorpje, een oase van rust en stilte, het liefste dorp uit het blote. Een dorp vol verstand en netheid. , aldus schreef Cyriel Verschaeve in 1914
Ooit was het anders, precies 97 jaar geleden woede hier tijdens de oktoberdagen van 1914 in volle hevigheid de IJzerslag. Pervyse, in de eerste lijn, werd toen voor altijd in het geheugen gebrand van honderdduizenden die rechtstreeks of onrechtstreeks betrokken waren bij het gebeuren. Hier werd beslist over Vrijheid en Vrede, over leven en dood, hier werd geschiedenis geschreven. De ganse streek werd herschapen in een afgrijselijke aanblik. Wie van ons kan zich het leed en de ellende nog voorstellen, laat staan onder woorden brengen.

(Uit het veldagboek van de vijand, op zondag 25 oktober 1914, geef ik U volgende passage mee:
Een gevecht begint dat in de geschiedenis van de ganse oorlog zijns gelijke niet vindt, met Pervyse als centraal punt, onze troepen 5e & 6e Res Div blijven in de modder steken, kunnen noch voor noch achterwaarts, de gekwetsten blijven in hun bloed liggen, zonder hulp, en ingraven is onmogelijk. Het vijandig vuur stopt maar niet, we liggen volledig vast tussen de spoorberm en de IJzer. De verliezen zijn verschrikkelijk, water en koude doen de rest, we zijn geen mensen meer, zijn zonder onderbreking 6 dagen van aanval naar aanval gegaan. Vanaf de kerktoren van Pervyse worden wij waargenomen, en toch gaat de aanval in het met bloed doordrongen veld verder. Eindelijk valt de Kerk van Pervijze, door de aanhoudende granaatregen is ze als een zeef, en stort in. Het is dood of leven, Pervyse, nooit hing de eindbeslissing meer af als van deze dag, in dit kleine dorp, meter per meter wordt met bloed betaald, die vervloekte spoorberm wordt niet bereikt, in de avond bij zonneondergang, in de kille oktoberwind, aangevuld met de lijken der gesneuvelden, blijven de granaatinslagen brullen met lange vuurstralen door de duisternis.

Luisteren we samen even naar wat volgt---Geen heroïsche daden, wel een tijdsprokkel van een neutrale natie, die Nl. was tijdens WO I. Op 20 januari 1915 schrijft een correspondent van de “Nieuwe Rotterdamse Courant“ het volgende:

Een tocht naar het front blijft steeds vol verrassingen. Onderweg rijden we ammunitie en foeragetransporten achterop, komen we lege transportwagens tegen, en de mannen zijn zo kalm, als donderde niet links en rechts het geschut. Als men voor t’eerst op onze tocht voor zich de ontploffingen ziet, wordt men een ogenblik stil, maar spoedig went men aan den toestand. De verwoestingen zien we, maar van de acteurs bemerken we niets. We komen in Pervijse. Enkele huizen staan nog geheel, de rest zijn geraamten. Het geschut dondert. Uit een rest van een woning komen enkele OFFr ons groeten, we houden stil, zullen we verder gaan? Het dorp word gebombardeerd, links en rechts heel dichtbij slaan de granaten in. Een Cdt die ons geleidt geeft orders om terug te gaan, het is beter, het is inderdaad beter want de wagen voor ons is enkele seconden later vol getroffen. Het huis waarvoor hij zich bevond stortte in. We gaan terug in snelle vaart, de Cdt acht het beter om te wachten met ons bezoek.

Het bombardement op Pervijse is gestaakt, we zullen er nu een bezoek gaan brengen. We stappen terug naar onze auto als juist een andere auto even stopt, de inzittenden , een Generaal met nog twee OFFr en een jong Kapelaan maken een praatje. De Kapelaan is zo even toen hij een gewonde ondersteunde, in het gelaat getroffen door een granaat, hij heeft een diepe wonde onder het linker oog, maar is volstrekt niet terneergeslagen.

We keren terug naar Pervijse en laten onze auto achter bij de eerste huizen, en lopen te voet verder. Geen huis is onbeschadigd, de meesten zijn geheel verwoest. En toch wonen hier en daar nog menschen. Een oud vrouwtje strompelt door de dorpsstraat, een jongentje zoekt op de puinhopen hout. Steenkolen zijn er niet, maar hout in overvloed, het hout van wat eens was de vriendelijke huisjes van een schilderachtig Vlaamsch dorp.

Vreemd de hardnekkigheid der menschen, die, wat er ook gebeurt , in hun woning blijven, tot het dak boven hun hoofd instort, en zij begraven worden onder de muren van hun huis. Ik heb het gezien, een half uur geleden, toen een granaat terecht kwam op een huisje, niets als puin , toen men de bewoner zocht, vond men hem verlamd van schrik, maar licht gekwetst werd hij naar het huisje gebracht van de Engelse zusters.

Ze hebben ons ontvangen, een jonge vrouw van ongeveer 27 jaar, de andere een meisje van 18 a 19 jaar, en een derde was op tocht naar de loopgraven. Ze vormden een voorpost van menschlievendheid in dat land van oorlogsellende en oorlogswreedheid. De woningen ernaast zijn vernield. In het plafond zijn vele gaten, in de kamerdeur is een grote wonde geslagen, maar rustig blijven ze op post. Ze vertelden over de moed der gekwetste soldaten, een zwaar gewonde Belgische soldaat lachte nog, en zei, het is niet erg , het is maar een 12 Cm. Hoevele gewonden hebben echter hun leven te danken aan de goede zorgen van de Engelse zusters, daar op hun gevaarlijke post, te midden van het oorlogsgeweld.

We trekken verder het dorp door, en als het aller-merkwaardigste treft me, dat de bewoners gedurende de grootste ellende nog hun zin voor echt Vlaamsche humor niet hebben verloren. Op de deur van een ingestort huis staat het woord “ Coiffeur “, met krijt is er onder geschreven “ wegens omstandigheden gesloten “. Verderop is waarlijk nog een cafe’tje geopend. Er steekt een bordje uit met het opschrift “ Pour le coiffeur faire le tour par derriére “, het achterste gedeelte was ingestort, maar de ruimte tusschen de overschot van 2 muren heeft men puin geruimd, en daar kon men zich laten scheren.

Van het klooster van Pervijse rest niets meer dan enkele brokken muur. De Kerk heeft al geen beter lot getroffen. Eén puinhoop, ik klim over de steenbrokken de Kerk binnen. Verspreid ligt het lood van de ruiten, tussen het puin liggen verwrongen kandelaars, maar daar, waar het altaar moet zijn geweest, staat nog een klein kruisbeeldje ongedeerd. Op het kerkhof echter staat van het grote kruisbeeld alleen nog het kruis, het beeld is aan stukken geschoten. Verder durven we niet meer, daar is de inundatie, te gevaarlijk voor een groep.

Tot zover het feiten verhaal, van een neutrale waarnemer. Pervijse was inderdaad een verschrikkelijke aanblik. Moeilijk onder woorden te brengen, men kan er alleen stil van worden. En toen gebeurde iets waarin niemand nog geloofde, het werd 11 november 11u, en er viel een vredige stilte over de IJzervlakte.

Riekaert Roger - AdjtChef b.d. - Voorzitter NSB/Pervijze

R- 22

Daarna volgde nog een korte hulde aan het brandglasraam voor Joseph De Ridder.

"Geachte vrienden,

We bevinden ons hier in de St.Niklaas beuk van onze kerk bij het brandglasraam van Joseph De Ridder. Hij was een van de velen die sneuvelden op het grondgebied van Pervijze, tijdens de IJzerslag. Hij was een jongen uit Deurne, en was in zijn laatste jaar notariaat te Leuven. Hij sneuvelde op 26 oktober 1914 , 22 jaar oud was hij. Werd begraven op het kerkhof van Pervijze , en na de oorlog werd zijn lichaam nooit teruggevonden. Daarom hielden zijn iuders eraan, als laatste eerbewijs, in de heropgebouwde Kerk ( 1923 ) dit glasraam te plaatsen.

Dit glasraam is voor ons een symbool en tastbaar bewijs voor de ontelbare die hier voor onze Vrede gevallen zijn.

Rechts zien we de eerste vlag van de Oud-strijders vereniging afdeling Pervijze, ze dateert van 1923. Ze werd prachtig gerestaureerd, als blijvende stille getuige kreeg ze een plaatsje in onze kerk. Er is geen monumentje of oorlogsgedenkteken in onze Westhoek waar ze niet gewapperd heeft. Gedragen en gevolgd door onze voorgangers met eerbied voor de gebrachte offers

Mag ik dan ook eerbiedig een minuut stilte vragen"

Pervijze 2011 016

Bloemenhulde aan het gemeentelijk gedenkteken.

Gelegenheidsrede Wapenstilstand 11/11/2011

11 november dag van herdenken en van feestvieren. We herdenken op deze dag zowel de 1e WO als de 2e WO, in onze Federatie (Lampernisse-Oostkerke-Pervijze-Stuivekenskerke). In herinnering aan onze ouders, grootouders, en bontgenoten, die tijdens de twee WO door ellende, verwoesting, en haat beproefd werden.

Elk jaar opnieuw komen wij allen samen, hier, bij ons gedenkteken voor onze oorlogsslachtoffers, de “calvarie”, Herinneren de gebrachte offers, hetzij zij die onze vrijheid hebben betaald met het hoogste offer, dat van hun jonge leven, hetzij diegenen die op ene of andere wijze het slachtoffer werden van de oorlogswaanzin van alle oorlogen, elk met hun eigen verhaal, kortom zij allen militairen en burgerslachtoffers. Indien wij hier nu staan, dan is het omdat al die gebrachte offers nooit tevergeefs geweest zijn.

Dag van feestvieren om de herwonnen vrijheid. Het is echter goed ons regelmatig te herinneren, dat vrede niet zo vanzelfsprekend is , geen geschenk van de hemel, maar het resultaat van vele ellende, miserie, en gebrachte offers. Ik hoop dat wij allen, samen met de jeugd, zullen blijven ijveren voor het ideaal van de vrede. Ik heb het beeld van mijn vader zaliger nooit vergeten, als kind van 4 jaar met mijn zusje van 2 jaar aan de hand, heb ik mijn vader zien terugkomen uit de kampen, één stukje ellende, 38 kilo nog, gekleed in de kledij van wel 10 nationaliteiten, heb ik de luizen zien rondspringen, met mijn kinderogen gezien en in mijn hart gebrand.

Een dag van herdenken is even terugkijken, naar wat mensen voor ons gedaan hebben om vrede en gerechtigheid waar te maken. Hoe zij met de inzet van hun leven een spoor van leven hebben getrokken in onze geschiedenis. Een dag van herdenken, is nu even stil worden bij onze inzet voor vrede en gerechtigheid, en nieuwe sporen zien, om levensruimte voor mensen te scheppen door woorden en gebaren van bevestiging, van aanmoediging. Een dag van herdenken, is durven kijken naar morgen, en durven zien dat gerechtigheid en vrede een blijvende opdracht is voor iedere mens, en zien naar de mogelijkheden en kansen om samenhorigheid en vertrouwen in het leven gestalte te geven in ons midden. Een dag van herdenken is nu even stil worden, en dankbaar in herinnering houden wat mensen in eenvoudige dingen voor elkaar kunnen zijn.

Deze doden slapen niet, hun naam staat op deze stenen, de herinnering aan de gebrachte offers is het enige gebed dat zij ons vragen.

Wij denken vandaag heel speciaal aan onze leden en sympathisanten die ons dit jaar ontvallen zijn Mevr. Denise Clarys op 18 sep 2011 overleden, elk jaar trouw in ons midden op vandaag. Onze gedachten gaan ook uit naar onze collega’s die zich plichtbewust blijven inzetten voor rechtvaardigheid en Vrede tijdens hun humanitaire opdrachten, Jean Pierre Lycke, onze dorpsgenoot die op dit moment bij het volbrengen van zijn plicht in Afghanistan, met zijn gedachten over de grenzen heen zeker bij ons zal zijn, dag Jean Pierre, het ga je goed. Voor hen allen vraag ik dan ook tijdens de bloemenhulde een minuut stilte te bewaren.

Na de bloemenneerlegging zullen wij bloemen brengen naar onze collega, de jonge Canadese piloot, hier gevallen voor onze vrijheid, ver van huis en thuis, maar zeker Nooit vergeten. Na de plechtigheid nodig ik U dan allen uit op de receptie in zaal “ Druivenhof “. Mag ik dan vragen aan de Heer Gabriel Verstraete, gemeenteraadslid en afgevaardigde van de stad Diksmuide, bloemen neer te leggen, als symbool van onze dankbare erkentelijkheid.

Riekaert Roger - Adjt.Chef / BD- Voorzitter

Pervijze 2011 017

Daarna volgde ook een hulde aan het graf van piloot Robertson, gesneuveld tijdens WO II.

Pervijze 2011 022

Herman Declerck las een tekst voor die hij ontvangen had van Susan Robertson uit Canada. Haar vader ligt begraven in Pervijze.

"Beste mensen van Pervijze, ik dank jullie voor de eer die jullie mijn vader vandaag opnieuw bewijzen. James Robertson, de Canadese piloot wiens Brits Commonwealth graf, jullie reeds gedurende 65 jaar eer bewijzen, was een 24-jarige echtgenoot en kersvers vader die plots aan zijn einde kwam, hier in Pervijze waar zijn offer zal blijven herinnerd worden.

Als een klein meisje werd ik na de oorlog geleerd liefde te hebben en trouw te zijn aan de tweede echtgenoot van mijn moeder en zijn omvangrijke familie. Mijn drie halfzusters werden niet op de hoogte gebracht van het feit dat ik een kind was uit het eerste huwelijk van mijn moeder. Zo had ik het gevoel dat ik een buitenstaander was wiens echte vader eens zou kunnen opduiken.

Toen ik volwassen werd kon ik het verlangen om mijn biologische afkomst te leren kennen niet langer onderdrukken. Ik ondernam een eerste bedevaart naar Pervijze om mezelf te bewijzen dat mijn vader echt had bestaan. Het was pas veel jaren later dat ik me klaar bevond om nog levende familieleden en tijdsgenoten op te sporen die me een klaarder inzicht konden geven over de persoonlijkheid van deze jonge man.

Dit deel van mijn leven heeft me doen kennismaken met vele fantastische mensen die James Robertson gekend en liefgehad hebben. Zij waren in staat een beeld te schetsen van een atletische, populaire, levendige en gevoelige jonge man die reeds vlieglessen volgde nog voor hij de oproep kreeg om de Britse Commonwealth troepen te vervoegen in 1939. Zijn uitgebreide familie met hun vele herinneringen aan hem en hun gevoelens van het verlies van contact met mij, hebben mij met open armen ontvangen. Ze gaven mij een gevoel van eindelijk echt ‘thuis’ te komen.

Na twee recente bezoeken aan Pervijze voelde ik me nederig en dankbaar voor het brengen van zijn verhaal in de historische tentoonstelling in jullie dorp, mogelijk gemaakt door de toewijding van Roger Riekaert en Herman Declerck. Door hun interesse in het verhaal van mijn vader en mezelf en de vriendschap die ik van hen krijg, zal ik me altijd welkom en geestelijk verwant voelen met Pervijze. Onze familie dankt iedereen uit het diepste van ons hart voor het verder in ere houden van het offer van James en we hopen van harte dat iedereen in Pervijze verder in vrede zal kunnen leven, de hard bevochten vrede voor iedereen van ons die de tirannie uit het verleden heeft weerstaan."

Pervijze 2011 024

De deelnemers aan de hulde.

Pervijze 2011 027

Daarna was het tijd voor de receptie.

R- 59

Tijd voor de bedanking door Roger Riekaert

"Ik ben vandaag een tevreden mens, een blij mens, gewoon dank zij U allen, die zo spontaan positief onze oproep beantwoord hebben, een oproep voor VREDE, boven alle politieke of gelijk welke kleur, boven alle rang en stand, een dag eens samen de rangen sluiten, van eens samen dankbaar zijn, wat zullen onze voorgangers die voor ons zo diep gegaan zijn in het vervullen van hun plichten, vandaag tevreden op ons neerkijken..

Als U mij toestaat, geniet intussen nog maar wat van het aperitief. Graag zou ik een paar mensen willen danken.

In de eerste plaats U allen hier tegenwoordig, de vele trouwe & ook nieuwe gezichten, uw aanwezigheid is het mooiste gebed dat U onze oorlogsslachtoffers, en allen die zich inzetten voor VREDE kan geven. Hun offer is niet te vergeefs geweest. De omstandigheden leiden ertoe dat we iets minder talrijk zijn of andere jaren, waarschijnlijk is het lange weekend er schuldig aan

We verheugen ons dat onze laatste overlevende gedetineerde van Pervijze in ons midden is, Maurits & zijn vrouwtje Laura en vele Fam.. En vinden het passend om hen in uw naam een geschenkje aan te bieden. We betreuren dat we dit jaar onze laatste overlevende OS Dhr. Marcel Vercruysse (93 j.) niet in ons midden hebben wegens medische redenen, en wensen hem spoedig herstel, en vlug terug thuis.

Wij danken hartelijk

Priester Philippe, zelf gewezen Reserve Aalmoezenier, voor zijn mooie Homilie en zijn gebed, staat altijd klaar om een schoudersteuntje te geven voor de NSB en de OS
Het zangkoor ’Nicolas Pervisum’ voor het opluisteren van de plechtigheid, het was mooi, men doet wat men kan, onze hartelijke dank.
Onze Kerkgarde (de suisse) in groot ornaat, die mede uitstraling heeft gegeven aan het gebeuren, dank u Gabby.
Dhr.Gabriel Verstraete Gemeenteraadslid en vertegenwoordiger der Stad Diksmuide, voor het neerleggen der bloemen in ons aller naam.
De Rechterlijke macht, vertegenwoordigd door Dhr. Georges Vandewoude
Speciaal onze gelegenheids vlaggendrager met veel overtuiging, onze Elie
Ook aan Fabienne & Peter, onze lokaalhouders, die direct bereidt waren zonder financieel belang in te staan voor de receptie. En ter beschikking stellen van de zaal. Ge moet het maar doen.
Mijn persoonlijke dank aan mijn collega’s de Mil., ondanks niet aflatende eigen problemen, reorganisatie na reorganisatie, DIENEN en DANKBAAR zijn, dank voor uw trouwe inzet en vriendschap.
In het bijzonder mijn echtgenote Noella, onze secretaris, die eindeloos werk verzet tijdens de voorbereiding van dit alles, en weet hoe lastig ik er kan bijlopen tijdens deze periode.
Een welgemeende dank aan mijn vriend Herman Declerck, hier in ons midden, de bezige bij, zonder dewelke onze tentoonstelling “ Op zoek naar de kleine mens in de grote oorlog “niet meer mogelijk zou zijn. Zijn onbaatzuchtige inzet en dienstbetoon, om onze vorige generatie in herinnering te blijven houden, onze grote ruggensteun. Indien U beschikt over gelijk welke informatie betreffende ons oorlogsverleden, babbel dan eens met hem. Onze enige bedoeling is hen nooit te vergeten.

Hebben zich verontschuldigd : Fam. Grymonprez André & Magda. Dhr. Vande Woude André, die toch zo vriendelijk is geweest om ons financieel een ruggesteuntje te geven, waarvoor onze dank. En mocht ik al iemand vergeten zijn, wees dan niet gekwetst, ook naar jullie gaat onze dank

Nog 2 praktische zaken

Omdat koken geld kost

En om dit alles te kunnen volhouden hebben wij U nodig, daarom durven we vragen om aan te sluiten als sympathisant, er wordt dit jaar geen steun kaarting georganiseerd, omdat ik het zo moe ben om altijd te moeten gaan schooien met kaarten. We zullen eens langs komen om de lidgelden van de sympathisanten te vernieuwen, ooit waren uw voorgangers met meer als 150 leden, iedereen is welkom bij ons. De sympathisanten betalen 5 € per jaar, en ze worden goed besteed..

Zo, eindelijk, hebben jullie er ook dorst van gekregen? laten wij het glas heffen samen op de Vrede, Vriendschap, maak er een gezellige dag van, en op hopelijk NOOIT GEEN OORLOG MEER.

Smakelijk iedereen'

RIEKAERT Roger - Voorzitter

R- 73